عوامل مختلفی سبب به وجود آمدن بیماری های قلبی می‌شوند که مهم‌ترین و شایع‌ترین دلیل ایجاد این نوع بیماری‌ها، سبک زندگی ناسالم است. عدم فعالیت بدنی و ورزش‌نکردن در کنار رژیم غذایی ناسالم و چرب باعث ایجاد انواع بیماری‌های قلب و عروق مانند سکته قلبی، نارسایی قلبی و … در افراد مختلف می‌شود.

از جمله مهم‌ترین این بیماری‌ها می‌توان به گرفتگی رگ قلب اشاره کرد. در این بیماری چربی به همراه چیزهای دیگر در رگ‌ها یک پلاک تشکیل می‌دهند و در نتیجه باعث گرفتگی و مسدود شدن جریان خون در رگ‌های قلب می‌شوند. راه‌های مختلفی برای رفع این پلاک‌های چربی و باز کردن رگ قلب و دیگر رگ‌های بدن وجود دارد که یکی از بهترین این راه‌ها استنت قلب یا فنر زدن قلب است.

استنت چیست؟ یک لوله بسیار باریک فلزی یا پلاستیکی است که پزشک با استفاده از آن یک رگ مسدود شده را باز می‌کند تا جریان خون مجدداً درون آن راه بیفتد. استنت گرافت نیز استنت‌های بزرگتری هستند که برای رگ‌های بزرگ‌تر به کار گرفته می‌شوند و ممکن است از پارچه‌های تخصصی ساخته شده باشند، همچنین ممکن است که استنت‌ها با یک ماده دارویی نیز پوشانده شوند تا جلوی بسته شدن رگ را بگیرند یعنی این که مانع از بسته شدن مجدد رگ شود.

چه کسانی به استنت قلب نیاز دارند؟

 

استنت قلب بخشی از پروسه درمانی آنژیوپلاستی است که می‌تواند از گرفتگی مجدد عروق جلوگیری کند. آنژیوپلاستی یک روش درمان بیماری‌های قلبی بدون جراحی است که نیاز به هیچ بریدگی خاص یا بیهوشی  ندارد. آنژیوپلاستی می‌تواند تنگی و انسداد رگ‌های عروقی و همچنین ترمیم آن‌ها را به خصوص در عروق قلبی انجام دهد. در برخی از موارد در صورتی که انسداد رگ‌های قلب زیاد باشد، پزشک تصمیم می‌گیرد تا به‌جای آنژیوپلاستی یا استنت گذاری، عمل قلب باز انجام دهد. پزشکان معمولاً برای تشخیص انسداد رگ‌های قلب و شدت آن از آنژیوگرافی قلب استفاده می‌کنند. آنژیوگرافی قلب یک تست تهاجمی است که برای مشاهده و تشخیص گرفتگی و تنگی و بیماری‌های مربوط به عروق کرونر قلب انجام می‌شود.

استنت قلب به منظور کاهش علائم بیمارانی استفاده می‌شوند که مبتلا به انسدادی رگ‌های قلبی هستند و از درد فشردگی قفسه سینه یا تنگی نفس رنج می‌برند و این علائم را در طول ورزش یا انجام سایر فعالیت‌ها در طول روز تجربه می‌کنند. در برخی از بیماران که انسداد رگ‌های قلب در آن‌ها خیلی زیاد نیست، پزشکان می‌توانند از استنت قلب یا فنر زدن قلب استفاده کنند.

در این روش هیچ نیازی به بیهوشی فرد نیست و معمولاً با بی‌حسی موضعی یا بیهوشی خفیف به شکلی که بیمار در طی عمل بیدار است انجام می‌شود. مدت زمان انجام این نوع از عمل قلبی نیز حدوداً 1 ساعت است. استنت قلب در درمان گرفتگی رگ‌های قلب تأثیر بسیار زیادی دارد و پس از باز کردن رگ، تا حدود زیادی از انسداد مجدد آن نیز پیشگیری می‌کند.

اکثر افرادی که رژیم غذایی ناسالم دارند و اکثر اوقات از غذاهای با چربی بالا و فست فود استفاده می‌کنند یا افرادی که زیاد سیگار می‌کشند یا در معرض دود سیگار یا قلیان قرار دارند و همچنین افرادی که دارای اضافه وزن هستند در معرض بیماری انسداد رگ‌های قلب هستند و در صورت بروز این مشکل در شریان‌های قلبی آن‌ها، بنا بر تشخیص پزشک ممکن است نیاز به استنت قلب داشته باشند.

لازم به ذکر است که افرادی که دارای فشار خون هستند نیز در معرض بیماری‌های قلبی مانند همین گرفتگی عروق قلب قرار دارند و در واقع فشار خون بالا و بیماری‌های قلبی با هم رابطه‌ای کاملاً مستقیم دارند بنابراین باید این افراد به درمان فشار خون خود توجه زیادی بکنند.

انواع استنت قلب

 

 

• استنت فلزی لخت:

این نوع استنت با فولاد ضدزنگ ساخته شده است و پوشش خاصی ندارند. از استنت فلزی لخت برای آنژیوپلاستی‌های جزئی استفاده می‌شود به این صورت که پس از قرار دادن استنت در رگ، بافت اطراف آن باز می‌شود و فنر را در جای خود نگه می‌دارد. تنها مشکل این استنت این است که بافت اسکار می‌تواند در اطراف آن رشد کند و رگ مجدداً مسدود شود. مزیت خوب این نوع استنت قلب نیز این است که برای آنژیوپلاستی سریع و آسان بهترین گزینه است و زمان مورد نیاز برای رقیق کننده خون را کوتاه می‌کند.

• استنت دارویی یا DES:

استنت دارویی همان‌طور که از نامش نیز پیداست با دارویی پوشانده می‌شود که از این دارو برای جلوگیری از رشد بافت زخم در مسیر رگ آزاد استفاده می‌شود. این نوع استنت به رگ‌ها کمک می‌کند تا باز و منعطف باقی بمانند. همچنین این استنت به حفظ جریان خون و کاهش شانس باریک شدن و انسداد مجدد رگ کمک می‌کند؛ اما ممکن است باعث لخته شدن خون در رگ‌ها شود.

• استنت مهندسی زیستی:

این نوع از استنت هیچ پوشش دارویی ندارد و روند بهبود رگ مسدود شده را تسریع می‌کند. این کار توسط آنتی بادی که روی سطح استنت مهندسی زیستی وجود دارد انجام می‌گیرد و این آنتی بادی سلول‌های اندوتلیال را جذب می‌کند. این سلول‌ها از مغز استخوان جذب می‌شوند و در نتیجه می‌توانند به روند بهبود شریان‌های قلب کمک کنند. از مزایای بسیار خوب این نوع استنت قلب این است که از لخته شدن خون جلوگیری می‌کند.

• بست‌های عروقی قابل جذب یا BVS:

این نوع استنت قلب نوعی از استنت دارویی است که بر روی بستر قابل جذبی وارد رگ قلب می‌شود و به مرور زمان توسط بدن نیز قابل جذب است. بست‌های عروقی قابل جذب با نوعی دارو پوشانده شده‌اند که با گذر زمان از پلیمر جذبی آزاد می‌شوند و در نتیجه خطر باریک شدن مجدد رگ‌های قلب را کاهش می‌دهند؛ اما تنها مشکل استفاده از این نوع استنت این است که روند بهبودی اندکی کندتر است.

• استنت درمان دوگانه یا DTS:

این نوع استنت قلب یکی از بهترین استنت‌ها برای درمان بیماری انسداد رگ‌های قلبی است. استنت درمان دوگانه تمامی معایب و مشکلات موجود در سایر انواع استنت‌های قبلی را رفع کرده است و مزایایی مشابه استنت دارویی (DES) را دارد. این استنت قلب نیز با دارو پوشانده شده است و داروهای موجود در این استنت دارای فناوری بهبود دهنده‌ی فعال هستند. این پوشش دارویی در داخل و خارج استنت قرار دارد و احتمال التهاب و لخته شدن خون در رگ‌ها را کاهش می‌دهد و همچنین روند بهبود انسداد رگ‌ها را تسریع می‌کند.

اقدامات مورد نیاز پیش از عمل استنت قلب

 

• دادن اطلاعات کامل به پزشک از تمامی داروهایی که مصرف می‌کنید.
• پرهیز از مصرف کردن داروهایی که روند لخته شدن خون را سخت می‌کنند، مانند آسپرین، ایبوپروفن، تاپروکسن و …
• پرهیز از سیگار کشیدن
• اطلاع دادن به پزشک در صورت بروز هرگونه بیماری از جمله سرماخوردگی یا آنفولانزا
• پرهیز از نوشیدن آب یا مایعات دیگر شب قبل از عمل
• مصرف کردن کامل تمامی داروهایی که پزشک تجویز کرده است.
• کمی زودتر از زمان عمل در بیمارستان حاضر شوید.

استنت گذاری قلب چگونه انجام می‌شود؟

 

همان‌طور که گفتیم در عمل استنت قلب نیاز به هیچ‌گونه بیهوشی نیست و این عمل با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود. در ابتدا یک برش کوچک بر روی کشاله ران، بازو یا گردن بیمار ایجاد می‌شود و پس از آن یک کاتتر به همراه استنتی که یک بالون در سر آن قرار دارد را وارد محل رگ مسدود شده می‌کنند. برای هدایت کردن کاتتر به سمت محل انسداد رگ از مانیتورهایی مخصوص استفاده می‌شود.

زمانی که کاتتر به ناحیه باریک یا مسدود شده برسد، بالون موجود در سر استنت باد می‌شود که این کار باعث بزرگ شدن استنت و کشیدگی رگ خواهد شد و در نهایت باعث افزایش جریان خون نیز می‌شود. در آخر نیز پزشک بالون را خالی می‌کند و کاتتر را از بدن خارج می‌کند و استنت را در همان قسمت به جای می‌گذارد.

در طی عمل استنت گذاری قلب، یک فیلتر از شل شدن و شناور شدن پلاک‌ها و لخته‌های خون جلوگیری می‌کند؛ اما این کار کافی نیست و پس از استنت گذاری نیز بیمار باید داروهایی را مصرف کند که از لخته شدن خون در داخل استنت قلب جلوگیری کند. زمانی که رگ قلب شروع به ترمیم شدن می‌کند، بافت آن با استنت ادغام می‌شود و در نهایت به رگ قدرت بیشتری می‌بخشد. معمولاً اکثر پزشکان متخصص قلب از استنت‌های دارویی استفاده می‌کنند. این نوع از استنت قلب برای کاهش خطر مسدود شدن مجدد رگ قلب از دارویی استفاده می‌کند که بر روی سطح آن قرار دارد.

ادامه دارد…