استرس شغلی حالتی است که وقتی فشارها و انتظارات محیط کار از توانایی شما برای مدیریت و مقابله با آن‌ها بیشتر می‌شود، ایجاد می‌گردد. این فشارها می‌توانند شامل حجم کاری زیاد، مانند وظایف بیش از حد در زمان محدود، ضرب‌الاجل‌های فشرده که فرصت استراحت را از شما می‌گیرند، یا تنش با همکاران و مدیران، مثل اختلاف نظرهای مداوم یا محیط رقابتی ناسالم، باشند.

گاهی هم عواملی مثل عدم امنیت شغلی، ساعت‌های کاری غیرمنطقی یا نبود تعادل بین کار و زندگی شخصی این استرس را تشدید می‌کنند. این نوع استرس در دنیای مدرن، به‌ویژه در شهرهای شلوغ مثل تهران، به یک پدیده بسیار شایع تبدیل شده است.

چرا باید استرس شغلی را جدی بگیریم؟ چون این استرس فقط یه حس ناراحتی موقت نیست؛ بلکه می‌تواند سلامت جسمی و روانی شما را به‌طور جدی تهدید کند. وقتی استرس مداوم می‌شود، بدن در حالت هشدار دائمی قرار می‌گیرد و این روی سیستم قلبی عروقی تأثیر منفی می‌گذارد.

بر اساس مطالعه‌ای در سال 2024 که در European Heart Journal منتشر شد، افرادی که استرس شغلی مزمن را تجربه می‌کنند، تا 35% بیشتر در معرض بیماری‌های قلبی عروقی، از جمله سکته قلبی، قرار دارند. این آمار نشون می‌ده که استرس شغلی چیزی فراتر از خستگی ذهنیه و می‌تونه مستقیماً قلب شما رو هدف بگیره.

علاوه بر این، استرس شغلی می‌تواند رفتارهای ناسالم رو هم تحریک کنه. مثلاً، خیلی‌ها وقتی تحت فشار کارن، به سیگار، پرخوری یا کم‌خوابی پناه می‌برن، که همشون ریسک مشکلات قلبی رو بیشتر می‌کنن.

از نظر روانی هم، استرس مداوم می‌تونه به اضطراب یا افسردگی منجر بشه، که خود اینا با افزایش هورمون‌های استرس‌زا مثل کورتیزول، قلب رو ضعیف‌تر می‌کنن. به همین دلیل، شناخت و مدیریت استرس شغلی و سکته قلبی برای هر کسی که تو محیط کاری پرتنش فعالیت می‌کنه، حیاتیه.

اگه تو غرب تهران هستید، مشورت با متخصص قلب و عروق در غرب تهران مثل دکتر غلامحسین فاتحی می‌تونه راهی برای ارزیابی تأثیر این استرس روی قلب شما باشه.

استرس شغلی چطور به قلب آسیب می‌رساند؟

استرس شغلی وقتی به‌صورت مداوم و طولانی‌مدت تجربه شود، می‌تواند به قلب شما آسیب جدی وارد کند و حتی زمینه‌ساز سکته قلبی شود. این فرآیند از طریق مکانیزم‌های پیچیده‌ای در بدن رخ می‌دهد که هم فیزیولوژیکی‌اند و هم به مرور زمان اثرات مخربی به جا می‌گذارند.

وقتی شما تحت فشار استرس شغلی قرار می‌گیرید، بدن به‌طور خودکار وارد حالت “جنگ یا گریز” می‌شود و هورمون‌هایی مانند کورتیزول و آدرنالین ترشح می‌کند. این هورمون‌ها ضربان قلب را سریع‌تر می‌کنند، فشار خون را افزایش می‌دهند و عروق خونی را تنگ‌تر می‌کنند تا خون به‌سرعت به عضلات برسد.

در شرایط کوتاه‌مدت، مثل مواجهه با یه ضرب‌الاجل فوری، این واکنش طبیعی و مفیده، اما وقتی استرس شغلی مزمن می‌شه، داستان فرق می‌کنه.

استرس طولانی‌مدت سیستم عصبی سمپاتیک رو بیش از حد فعال نگه می‌داره، که باعث می‌شه قلب دائماً تحت فشار کار کنه. این فشار مداوم به دیواره‌های قلب صدمه می‌زنه و می‌تونه باعث ضخیم شدن غیرطبیعی عضله قلب (هایپرتروفی بطنی) بشه، چیزی که پمپاژ خون رو سخت‌تر می‌کنه.

علاوه بر این، کورتیزول اضافی التهاب رو تو بدن بالا می‌بره. این التهاب مزمن به عروق خونی آسیب می‌رسونه و باعث تجمع چربی و کلسترول در دیواره‌هاشون می‌شه، که بهش آترواسکلروز می‌گن. آترواسکلروز جریان خون به قلب رو محدود می‌کنه و خطر تشکیل لخته‌هایی رو که منجر به سکته قلبی می‌شن، افزایش می‌ده.

یه جنبه دیگه هم هست: استرس شغلی می‌تونه تعادل هورمونی بدن رو به هم بزنه و سطح قند خون و کلسترول بد (LDL) رو بالا ببره. این تغییرات، به‌خصوص تو افرادی که ساعت‌های طولانی کار می‌کنن، قلب رو ضعیف‌تر می‌کنه.

تحقیقات نشون داده که استرس مداوم حتی می‌تونه ریتم قلب رو نامنظم کنه (آریتمی)، که یه عامل خطر دیگه برای مشکلات قلبیه. مثلاً، یه مطالعه تو سال 2024 تو Journal of the American College of Cardiology گزارش داد که استرس شغلی مزمن می‌تونه تا 40% ریسک انسداد عروق کرونر رو بیشتر کنه.

به‌طور خلاصه، استرس شغلی مثل یه دشمن پنهان عمل می‌کنه که آروم آروم قلب شما رو فرسوده می‌کنه. اگه تو غرب تهران هستید و حس می‌کنید کارتون داره به قلبتون فشار می‌آره، یه متخصص قلب و عروق در غرب تهران مثل دکتر غلامحسین فاتحی می‌تونه با بررسی دقیق، راهکارهایی برای کاهش این آسیب بهتون بده.

آیا کار شما دارد قلب شما را نابود می‌کند؟

استرس شغلی می‌تواند به‌صورت خاموش و تدریجی بر سلامت قلب شما تأثیر بگذارد، اما بدن معمولاً نشانه‌هایی ارسال می‌کند که هشدار می‌دهند قلب تحت فشار است.

این علائم گاهی آن‌قدر ظریف‌اند که ممکن است به‌راحتی نادیده گرفته شوند، ولی شناخت آن‌ها می‌تواند به شما کمک کند تا به‌موقع اقدام کنید و از خطراتی مثل سکته قلبی پیشگیری کنید. آیا کار شما دارد قلب شما را نابود می‌کند؟ بیایید با بررسی علائم هشداردهنده به این سوال پاسخ دهیم.

یکی از شایع‌ترین نشانه‌ها، احساس درد یا فشار در قفسه سینه است، به‌ویژه بعد از ساعت‌های کاری طولانی یا روزهای پرتنش. این درد ممکن است به‌صورت سنگینی، سوزش یا فشردگی حس شود و گاهی به شانه‌ها، گردن یا بازوی چپ پخش شود.

این علامت می‌تواند به مشکلات عروق کرونر اشاره داشته باشد که استرس شغلی مزمن آن را تشدید می‌کند. اگر این حس رو بعد از جلسات کاری فشرده یا شیفت‌های طولانی تجربه می‌کنید، نباید ساده ازش بگذرید.

خستگی غیرعادی هم علامت دیگری است که باید جدی گرفته شود. اگر بعد از استراحت شبانه یا حتی تعطیلات آخر هفته همچنان احساس فرسودگی می‌کنید، ممکن است استرس شغلی قلب شما را بیش از حد خسته کرده باشد.

این خستگی معمولاً با ضعف عمومی، کاهش انرژی برای کارهای روزمره و گاهی سرگیجه همراه است. قلب تحت فشار نمی‌تواند به‌خوبی خون‌رسانی کند و این باعث می‌شود بدن دائماً در حالت کم‌توانی بماند.

تپش قلب یا تنگی نفس در زمان استرس هم از نشانه‌های نگران‌کننده است. وقتی در موقعیت‌های کاری پراسترس (مثل ارائه گزارش یا بحث با همکار) قلبتون تندتر می‌زنه یا نفس کم می‌آرید، این می‌تونه نشون بده که قلب داره بیش از ظرفیتش کار می‌کنه. استرس مداوم ضربان قلب رو نامنظم می‌کنه و اکسیژن‌رسانی رو مختل می‌کنه، که هر دو برای قلب خطرناکند.

اگر این علائم رو تجربه می‌کنید، وقت آن است که استرس شغلی و سکته قلبی رو جدی بگیرید و برای قلب خودتون قدمی بردارید. یه راه مطمئن، مراجعه به متخصص قلب و عروق است. تو غرب تهران، دکتر غلامحسین فاتحی با تخصصش می‌تونه با یه چکاپ ساده، وضعیت قلبتون رو بررسی کنه و خیالتون رو راحت کنه.