قلب اندام حیاتی بدن
سکته قلبی چگونه ایجاد میشود؟ قلب انسان یکی از مهمترین و حیاتیترین اعضای بدن است و در واقع میتوان گفت که قلب ابزاری است بسیار منظم و دقیق که به اندازه مشت بسته انسان است و در سمت چپ بدن ما درون قفسه سینه قرار دارد و وظیفه خونرسانی به سایر اندامها بر عهده اوست.
قلب ما در طول روز حدود 100000 بار در روز میتپد و به طور میانگین 8 پیمانه خون را به صورت 24 ساعته به سراسر بدن پمپاژ میکند. به این ترتیب خون غنی از اکسیژن و مواد مغذی به بافتها و اندامها میرسد و مواد زائد را نیز با خود حمل کرده و از اندامها دور میکند. قلب خون فاقد اکسیژن را به ریهها میفرستد، در ریهها خون از اکسیژن غنی شده و دیاکسیدکربن و مواد زائد تخلیه میشوند.
در صورتی که هرگونه مشکلی برای قلب یا رگ و مویرگهای آن به وجود بیاید، شما با بیماری های قلبی مواجه خواهید شد و کار کردن قلب نیز به خطر میوفتد؛ بنابراین همواره توصیه میشود که با داشتن رژیم غذایی سالم و ورزش کردن و … سلامت قلب خود را حفظ کنیم و بهتر است که هر چند وقت یکبار (به خصوص برای افرادی که سن بالاتری دارند) به منظور چکاپ قلب و معاینه به پزشک متخصص قلب مراجعه کرده و آزمایشات به خصوصی را انجام دهیم.
یکی از اصلیترین بیماریها و عارضههای قلبی که سالیانه علت بسیاری از مرگ و میرها در جهان به حساب میآید، عارضه سکته قلبی (حمله قلبی) است. در این مقاله از سایت دکتر غلامحسین فاتحی قصد داریم تا شما را با دلایل بروز سکته قلبی و راههای پیشگیری از آن آشنا کنیم پس تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
سکته قلبی چیست؟
سکته قلبی از شایعترین و خطرناکترین مشکلات سلامتی قلب انسان است که در صورت بیتوجهی به سبک زندگی سالم، هر فردی را تهدید میکند. بی شک داشتن شناخت کافی از دلایل بروز سکته قلبی به شما کمک میکند تا بتوانید با پیشگیری درست و به موقع، سبک زندگی سالمتری را در پیش بگیرید و از بروز سکته قلبی یا سایر بیماریهای قلبی نیز جلوگیری کنید.
سکته قلبی یک حالت بسیار خطرناک، اورژانسی و جدی است که در آن جریان خون به قلب به طور ناگهانی مسدود میشود و این اتفاق اغلب توسط به وجود آمدن یک لخته خون در مسیر رگهای قلب ایجاد میشود. در صورتی که فردی دچار سکته یا حمله قلبی شود باید فوراً و بدون هیچگونه اتلاف وقتی با اورژانس تماس بگیرید تا فوراً خود را به محل برسانند و پس از چک کردن علائم حیاتی فرد، مراقبتهای ویژه و لازم را تا زمان رساندن بیمار به بیمارستان انجام دهند.
در هنگام سکته قلبی، قطع شدن جریان خون به قلب باعث آسیب رسیدن به عضلات قلب شده و در نتیجه میتواند برای زندگی انسان بسیار تهدید کننده باشد. به همین دلیل هم علت بسیار از فوتیها در جهان همین سکته قلبی است؛ بنابراین در هنگام بروز سکته قلبی باید هرچه زودتر جریان خون به قلب بازگردد تا شانس بهبودی و زنده ماندن فرد نیز بیشتر باشد.
مسدود شدن رگهای قلب به عنوان یکی از اندام حیاتی بدن که باعث بروز سکته قلبی میشود دلایل مختلفی دارند. گاهی اوقات ممکن است به دلیل تجمع چربی، کلسترول و یا سایر مواد موجود در عروق قلبی رخ بدهد. چربیها و کلسترولها در رگهای قلبی رسوب میکنند و باعث به وجود آمدن پلاکهای چربی در رگ میشوند.
پلاکها تجمعاتی از چربی و مواد التهابی در دیواره رگها هستند که به تدریج بزرگ و بزرگتر شده و در نهایت عبور خون از رگ را با مشکل مواجه میکنند. هر چه میزان چربی موجود در بدن بالاتر باشد، این رسوبات و پلاکها سریعتر تشکیل شده و در نتیجه بیماریهای قلبی زودتر رخ میدهد؛ بنابراین اضافه وزن و چاقی یکی از اصلیترین دلایل بروز سکته قلبی به حساب میآید.
با زیاد شدن رسوبات چربی، به مرور زمان رگ قلب کاملاً بسته و مسدود میشود و در نهایت حتی ممکن است این کار به پارگی رگ قلبی نیز منجر شود. البته ذکر این نکته نیز الزامی است که در صورت انجام چکاپ منظم و معاینات ماهانه، انسداد رگهای قلب و تشکیل پلاکهای چربی سریعتر تشخیص داده میشود و پزشکان میتوانند آن را پیش از بروز سکته قلبی درمان کنند.
یکی از بهترین راهها برای درمان انسداد رگهای قلب انجام عمل آنژیوگرافی قلب است. آنژیوگرافی قلب روشی است که طی آن با استفاده از تصویربرداری با اشعه ایکس رگهای خونی قلب مورد بازدید و بررسی قرار میگیرند. این آزمایش به این دلیل انجام میشود تا پزشک متوجه شود که آیا محدودیتی در جریان خون در رگهای قلب وجود دارد یا خیر.
پزشک متخصص در صورتی که احتمال تجمع پلاکها در رگ را با توجه به علائم بیمار امکان پذیر و خطرناک بداند پس از انجام برخی از تستهای تشخیصی دیگر که باعث میشود نسبت به تشخیص خود مطمئنتر شود، از روش آنژیوگرافی عروق قلبی استفاده میکند. در صورتی که گرفتی رگهای قلب خطر آفرین باشد پزشک انجام دادن استنت قلب را برای بیمار تجویز میکند تا از بروز شرایط بدتر و خطرناکتر جلوگیری شود.
علائم بروز سکته قلبی
مهمترین علائم بروز سکته قلبی عبارتاند از:
- درد در قفسه سینه
- درد در قفسه سینه همراه با علائمی مانند فشار و گرفتگی سینه
- عرق سرد
- سوءهاضمه
- سوزش سر دل
- احساس حالت تهوع
- احساس تنگی نفس
- احساس سبکی سر یا سرگیجههای ناگهانی
- احساس دردی که به سمت شانه، بازو، پشت گردن، فک، دندانها یا بالای شکم برود.
لازم به ذکر است که این علائم در برخی از بانوان ممکن است اندکی غیر معمولتر باشد؛ مانند احساس درد خفیف و بسیار شدید در قسمت گردن، بازو و پشت. اولین علامتی که در سکته قلبی (حمله قلبی) بروز میکند، ایست قلبی است.
برخی از سکتههای قلبی بسیار ناگهانی بروز میکنند و از پیش علائم خاصی را نشان نمیدهند؛ اما در برخی دیگر از افراد حدود چند ساعت، چند روز یا چند هفته پیش از بروز سکته، نشانهها و علائم که ناشی از گرفتی عروق قلبی هستند رخ میدهد و در چنین شرایطی بدن در حال هشدار دادن به فرد است که مشکلی وجود دارد و باید هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کرده تا از بروز آن جلوگیری کند.
به عنوان مثال ممکن است یک فرد چند روز یا چند هفته پیش از سکته قلبی دچار درد در قفسه سینه یا تنگی نفس شود که این علائم نیز با استراحت کردن بهبود نمییابد. در چنین شرایطی باید برای انجام آزمایشات و معاینه به پزشک مراجعه کنید تا پیش از بروز حمله قلبی از آن پیشگیری نمایید.
علائم گرفتگی رگهای قلبی که ممکن است پیش از بروز سکته قلبی به عنوان اندام حیاتی بدن را نشان دهند شامل موارد زیر است؟
- درد یا فشار در قفسه سینه
- به وجود آمدن مشکل در تکلم
- نارسایی کلیهها
- درد پا در هنگام راه رفتن
- ضعف ناگهانی در بازوها و پاها
- فشار خون بالا (یکی از اصلیترین دلایل بروز گرفتی عروق قلبی همین فشار خون بالاست بنابراین در صورتی که به این بیماری دچار هستید بهتر است تا به فکر درمان فشار خون خود باشید تا از این طریق از بروز گرفتی رگ قلب جلوگیری کنید.)
عوامل بروز سکته قلبی
- سن: به طور کلی با افزایش سن، احتمال بروز انواع بیماریها از جمله بیماریهای قلبی مانند سکته قلبی بیشتر میشود. مردان در سن بالای 45 سال و زنان در سن بالای 55 سال بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به سکته قلبی هستند.
- مصرف دخانیات: مصرف مواردی همچون سیگار، قلیان و یا حتی قرار گرفتن در معرض دود آنها از جمله عواملی هستند که سبب بروز بیماری سکته قلبی در افراد میشود و به همین دلیل نیز به شدت توصیه شده است که افراد از مصرف چنین چیزهایی دوری کنند.
- فشار خون بالا: داشتن بیماری فشار خون در صورتی که درمان یا کنترل نشود نیز یکی از مواردی است که به شریانهای قلبی و اندام حیاتی بدن آسیب وارد کرده و در نهایت میتواند منجر به بروز سکته قلبی شود. بیماری فشار خون در صورتی که با عوامل دیگری مانند اضافه وزن یا دیابت همراه باشد، خطر بروز سکته قلبی را دو چندان میکند.