بزرگ شدن قلب یعنی چه؟
بزرگ شدن قلب یا مشکل کاردیومگالی یعنی که قلب شما از میزان طبیعی خودش بزرگتر میشود. در صورتی که عضله قلب آنقدر سخت کار کند که ضخیم شود یا اگر دریچههای قلب بزرگ شود ممکن است با مشکل بزرگ شدن قلب مواجه شوید. بزرگ شدن قلب یا گشادی قلب از جمله بیماری های قلبی به حساب نمیآید، اما میتواند از علائم بروز بیماری قلبی باشد. در این مقاله از سایت دکتر غلامحسین فاتحی شما را با دلایل به وجود آمدن مشکل قلب بزرگ آشنا میکنیم و روشهای درمان این مشکل را نیز به شما معرفی خواهیم کرد.
گاهی اوقات برخی شرایط و مشکلات خاص جسمی ممکن است منجر به ضخیم شدن عضله قلب یا گشاد شدن دریچههای آن شوند که در نهایت تمام این موارد منجر به بزرگ شدن قلب یا کاردیومگالی در فرد خواهد شد که به آن قلب بزرگ نیز گفته میشود. بسته به نوع مشکل، عارضه بزرگ شدن قلب (کاردیومگالی) میتواند موقتی و یا دائم باشد. مشکل بزرگ شدن قلب را در صورت تشخیص به موقع میتوان با درمان صحیح رفع کرد. از جمله درمانهایی که پزشکان برای این مشکل قلبی تجویز میکنند مواردی درمانهای دارویی، پروسههای درمانی یا عمل جراحی است.
علائم بزرگ شدن قلب
برخی افراد هنگام بزرگ شدن قلب یا کاردیومگالی هیچ علائم خاصی ندارند و بدنشان هیچ نشانهای را بروز نمیدهد؛ اما در برخی دیگر از افراد ممکن است علائم خاصی بروز کند که نشان دهنده بروز مشکل قلب بزرگ باشد، این علائم شامل موارد زیر هستند:
-
- تنگی نفس
- ریتم غیر نرمال قلب
- ورم شکم یا پاها
- مشکلات تنفسی
- سرگیجه
- ضربان قلب نامنظم (آریتمی)
- تپش قلب
- احتباس مایع
علت بروز مشکل بزرگ شدن قلب
بروز کاردیومگالی یا قلب بزرگ به شرایط مختلف و عارضههای قلبی متفاوتی بستگی دارد. این شرایط ممکن است ناشی از آسیب عضله قلب باشد یا ممکن است بر اثر بارداری به وجود بیاید یا اینکه در اثر هر عارضهای که سبب افزایش فعالیت قلب برای پمپاژ خون میشود، بروز کند. در برخی موارد متخصص قلب نمیتواند دلیل مشخصی برای افزایش اندازه قلب پیدا کنند و دلیل ضعف کارکرد قلب را تشخیص دهند که در این صورت گفته میشود فرد درگیر به کاردیومیوپاتی ایدیوپاتیک یا نامعلوم است. در ادامه برخی از عارضههای قلبی که ممکن است سبب بروز مشکل قلب بزرگ شوند را به شما معرفی میکنیم.
-
حمله قلبی
آسیبهایی که بر اثر حمله یا سکته قلبی به قلب ما وارد میشوند از جمله دلایلی هستند که سبب بروز مشکل گشادی یا قلب بزرگ میشوند. همچنین جای زخم و دیگر صدمات ساختاری قلب نیز سبب بروز اختلال در پمپاژ خون به بدن میشود و این یعنی قلب به سختی میتواند خون مورد نیاز را به ارگانهای دیگر پمپاژ کند؛ بنابراین با وارد شدن چنین فشاری به قلب، عضله قلب متورم شده و درنهایت نارسایی قلب بروز میکند.
-
نقص مادرزادی قلب
نقایص مادرزادی قلب یکی از اصلیترین دلایل بزرگ شدن قلب هستند. همانطور که از نامش نیز مشخص است این نقص از بدو تولد همراه نوزاد است. نقایص مادرزادی قلب شامل طیف وسیعی از اختلالات و بیماریهای قلبی هستند که سبب بروز اختلال در ساختار و عملکرد عضله قلب میشوند، این عارضهها میتوانند در بزرگ شدن و همچنین ضعیف شدن عملکرد عضله قلب تأثیر بگذارند و در نتیجه باعث مشکل قلب بزرگ شوند. معمولاً آنژیوگرافی قلب میتواند عارضههای قلبی که بر اثر نقایص مادرزادی به وجود آمده است را مشخص کند.
-
فشار خون بالا
قلب بیماری که مبتلا به فشار خون بالا است باید برای رساندن خون به تمام اعضای بدن، بیش از حالت نرمال فعالیت کند و در نتیجه عمل پمپاژ خون را با شدت بیشتر انجام دهد. این فشار وارد شده به عضله قلب سبب گشادی قلب و بزرگ شدن آن خواهد شد. همچنین در صورتی که فشار خون کنترل نشود به مرور زمان باعث تضعیف عملکرد قلب شده و بیمار را دچار عارضههای قلبی دیگر نیز میکند. به عنوان مثال ممکن است فرد به نارسایی قلبی دچار شود. بنابراین این افراد باید روند درمان فشار خون خود را جدی بگیرند.
-
افیوژن پریکارد
افیوژن پریکارد به وضعیت گفته میشود که در آن مایعات زیادی در کیسههای اطراف قلب جمع شده باشند. جمع شدن مایعات در این لایهها باعث بروز بزرگ شدن یا گشادی قلب میشود و در تصویربرداریهایی هم که از قفسه سینه انجام میگیرد، کاملاً قابل تشخیص و مشاهده است.
-
کمخونی
هنگامی که فرد مبتلا به کمخونی باشد، یعنی گلبولهای قرمز سالم و کافی برای حمل اکسیژن مورد نیاز تمام اعضای بدن را در اختیار ندارد؛ بنابراین قلب سعی میکند برای جبران اکسیژن رسانی به اندامها، خون بیشتری پمپاژ کند و این یعنی فشاری بیش از حد طبیعی به قلب وارد میشود و در نتیجه عضله قلب بزرگ شده و مشکل قلب بزرگ روی میدهد.
تشخیص کاردیومگالی چگونه انجام می شود؟
برای تشخیص کاردیومگالی معمولاً یک معاینه فیزیکی انجام میشود و در مورد علائم و سابقه پزشکی شما سؤالاتی از شما میپرسند. آزمایشاتی که ممکن است برای کمک به تشخیص کاردیومگالی و شناسایی علت آن انجام شود عبارتند از:
انواع آزمایش قلب | روش تشخیص قلب بزرگ شده |
---|---|
آزمایش خون | آزمایش خون ممکن است به تأیید یا رد شرایطی که میتواند باعث بزرگ شدن قلب شود کمک کند. اگر بزرگ شدن قلب همراه با درد قفسه سینه یا سایر علائم سکته قلبی رخ دهد، ممکن است آزمایش خون برای بررسی سطوح مواد موجود در خون ناشی از آسیب عضله قلب انجام شود. |
X-Ray قفسه سینه | رادیوگرافی قفسه سینه میتواند به نشاندادن وضعیت ریهها و قلب کمک کند. اگر قلب در عکس رادیوگرافی بزرگ شود، معمولاً آزمایشهای دیگری برای تعیین واقعی بودن بزرگ شدن و یافتن علت موردنیاز است. |
الکتروکاردیوگرام (ECG یا EKG) یا نوار قلب | این آزمایش سریع و بدون درد، فعالیت الکتریکی قلب را اندازهگیری میکند. تکههای چسبنده (الکترود) روی قفسه سینه و گاهی اوقات بازوها و پاها قرار میگیرند. سیمها الکترودها را به یک کامپیوتر متصل میکنند که نتایج آزمایش را نمایش میدهد. ECG میتواند نشان دهد که ضربان قلب خیلی سریع است یا خیلی کند. |
تست ورزش یا تست استرس | این آزمایشها اغلب شامل راهرفتن روی تردمیل یا دوچرخهسواری ثابت درحالیکه قلب تحت نظارت است. اگر نمیتوانید ورزش کنید، ممکن است داروهایی به شما داده شود که اثر ورزش را بر قلب شما تقلید میکنند. |
سیتیاسکن قلب یا امآرآی | شما روی یک میز در داخل دستگاه دراز میکشید. یک لوله اشعه ایکس (سیتیاسکن) یا امواج مغناطیسی و رادیویی (امآرآی) در داخل دستگاه در اطراف بدن شما میچرخد و تصاویر قلب و قفسه سینه شما را جمعآوری میکند. |
در پایان نباید فراموش کرد که یکی از راه های سلامت و تضمین سلامتی قلب ورزش کردن است.