الکتروکاردیوگرام سیگنال های الکتریکی قلب را ثبت می کند. این یک آزمایش رایج و بدون درد است که برای تشخیص سریع مشکلات قلبی و نظارت بر عملکرد طبیعی قلب استفاده می شود. نوار قلب ( که EKGنیز نامیده می شود ) اغلب در مطب پزشک ، کلینیک یا بیمارستان گرفته می شود.
دستگاه های ECG جزو تجهیزات استاندارد در اتاق عمل و آمبولانس ها هستند. برخی از وسایل الکترونیکی شخصی مانند ساعت های هوشمند نیز ECG میگیرند.
چرا نوار قلب نیاز است؟
نوار قلب یک روش بدون درد و غیرتهاجمی است که به تشخیص بسیاری از مشکلات شایع قلبی در افراد سنین مختلف کمک می کند.
موارد استفاده:
– ریتم غیرطبیعی قلب (آریتمی)
– درد قفسه ی سینه یا حمله ی قلبی در اثر عروق تنگ یا مسدود شده ی قلبی(بیماری عروق کرونر)
-برای تشخیص سابقه ی قبلی ، سکته ی قلبی
-برای بررسی عملکرد درست درمان های بیماری های قلبی مانند بررسی عملکرد ضربان سازهای کاشته شده در قلب
در صورت وجود علائم و نشانه های زیر نیاز به بررسی توسط نوار قلب است:
درد قفسه سینه، سرگیجه ، سبکی سر یا گیجی
تپش قلب، ضربان قلب سریع، تنگی نفس، ضعف ، خستگی یا کاهش توانایی ورزش
اگر علائم ذکر شده گه گاه ظهور کنند و ثابت نباشند ، ممکن است در حین ثبت نوار قلب استاندارد ثبت نشوند.
در این حالت پزشک ممکن است برای تشخیص علت ، نظارت از راه دور یا نظارت مداوم نوار قلب را توصیه کند.
چندین نوع مختلف برای ثبت ECG وجود دارد.
۱.مانیتور هولتر(Holter monitor)
مانیتور هولتر یک دستگاه کوچک است ، فرد آن را به خود نصب میکند و معمولاً به مدت 24 تا 48 ساعت نوار قلب را ثبت می کند.
۲.مانیتور رویدادی (Event monitor)
این دستگاه پرتابل شبیه یک مانیتور هولتر است ، با این تفاوت که فقط در زمان های مشخص و برای چند دقیقه شروع به ضبط می کند. می توان آن را بیشتر از مانیتور هولتر ، (معمولا 30 روز) به خود نصب کرد. به طور کلی هنگامی که فرد علائم قلبی ذکر شده را احساس می کند ، دکمه ای را فشار میدهد و دستگاه شروع به ضبط میکند. برخی از دستگاه ها هنگامی که ریتم غیرطبیعی تشخیص داده می شود به طور خودکار شروع به ضبط می کنند.
خطرات
الکتروکاردیوگرام یک روش ایمن است. هیچ خطر برق گرفتگی در حین آزمایش وجود ندارد زیرا الکترودهای مورد استفاده الکتریسیته تولید نمی کنند. الکترودها فقط فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می کنند. ممکن است هنگام برداشتن الکترودها ، ناراحتی جزئی مانند برداشتن بانداژ وجود داشته باشد.
برخی از افراد ممکن است در محل قرار گرفتن الکترود ها روی پوست دچار بثورات جزئی شوند.
آمادگی برای گرفتن نوار قلب
هیچ آمادگی خاصی برای انجام الکتروکاردیوگرام استاندارد لازم نیست.
*در مورد مصرف هرگونه دارو و مکمل ، به پزشک اطلاع دهید ،زیرا اغلب می توانند بر نتایج تاثیر بگذارند.
نحوه ی انجام فرآیند
نوار قلب را می توان در مطب یا بیمارستان انجام داد.
قبل از فرآیند
پس از پوشیدن لباس بیمارستان، در صورت لزوم موهایی که در نواحی از بدن که الکترودها روی آن قرار می گیرند ، تراشیده شده تا الکترود ها به بدن بچسبند.
حین فرآیند
حداکثر 12 سنسور (الکترود) به سینه و اندام متصل می شوند. الکترودها دارای سیم های متصل به مانیتور هستند. آنها سیگنال های الکتریکی را که منجر به تولید ضربان قلب میشوند ، ثبت میکنند.
کامپیوتر اطلاعات را ثبت کرده و به صورت امواج روی مانیتور یا روی کاغذ نشان می دهد.
در طول فرآیند می توان به طور معمولی نفس کشید ، اما فرد باید بی حرکت دراز بکشد.
حرکت کردن ، صحبت یا لرزش ممکن است نتایج آزمایش را مخدوش کند.
نوار قلب میتواند چند دقیقه طول بکشد.
بعد از فرآیند
بعد از نوار قلب می توان فعالیت های عادی را مجدد از سر گرفت
نتایج
پزشک ممکن است نتایج را همان روز یا در نوبت بعدی تفسیر کند.
اگر الکتروکاردیوگرام طبیعی باشد ، احتمالا نیازی به آزمایش دیگری نباشد.
اگر در نوار قلب ،ناهنجاری مشخص شود، ممکن است به نوار قلب دیگر یا سایر آزمایش های تشخیصی مانند اکوکاردیوگرافی نیاز باشد.
درمان بستگی به علت ایجاد علائم و نشانه ها دارد. پزشک اطلاعات ثبت شده توسط دستگاه نوار قلب را بررسی می کند و به دنبال مشکلات قلبی می گردد ، از جمله مواردی که پزشک نگاه می کند میتوان به این موارد اشاره کرد :
۱-ضربان قلب
به طور معمول ، ضربان قلب را می توان با بررسی نبض اندازه گیری کرد. اگر ضربان قلب در لمس تشخیص داده نشود ، خیلی سریع یا نامنظم باشد و منجر به ان شود که نتوان دقیق شمارش کرد ، نوار قلب می تواند مفید باشد.
نوار قلب می تواند به پزشک کمک کند تا ضربان قلب غیرمعمول سریع (تاکی کاردی) یا ضربان قلب غیر معمول آهسته (برادی کاردی) را تشخیص دهد.
۲-ریتم قلب
نوار قلب می تواند بی نظمی در ضربان قلب (آریتمی) را نشان دهد. این شرایط ممکن است زمانی رخ دهد که هر قسمتی از سیستم الکتریکی قلب دچار اختلال شود.
از موارد دیگری که می توانند بی نظمی در ریتم قلب دهند میتوان به :مسدود کننده های بتا ، کوکائین ، آمفتامین ها ، داروهای سرماخوردگی و داروهای ضد حساسیت اشاره کرد.
۳-حمله قلبی
نوار قلب می تواند شواهدی از حملات قلبی پیشین یا سکته قلبی در حال پیشرفت را نشان دهد.
الگوهای نوار قلب می تواند نشان دهد که کدام قسمت از قلب شما آسیب دیده است ، و همچنین میزان صدمات را مشخص کند.
۴-خون و اکسیژن رسانی ناکافی به قلب
نوار قلبی که همزمان با علائم قلبی گرفته میشود ، می تواند به پزشک کمک کند تا درد قفسه سینه ناشی از کاهش جریان خون به عضله قلب را تشخیص دهد ، مانند درد قفسه سینه ناشی از آنژین ناپایدار ( انقباض گذرای عروق قلب).
۵-اختلالات ساختاری
نوار قلب می تواند مطالبی در مورد بزرگ شدن حفره ها یا دیواره های قلب و نقایص قلبی نشان دهد. اگر پزشک مشکلی در نوار قلب پیدا کرد ، ممکن است آزمایشات بیشتری را برای بررسی نیاز به درمان انجام دهد.