سکته قلبی چیست و چرا رخ می‌دهد؟

سکته قلبی، که در اصطلاح پزشکی به آن انفارکتوس میوکارد گفته می‌شود، یک وضعیت اورژانسی است که در اثر انسداد کامل یا جزئی یکی از شریان‌های کرونر قلب رخ می‌دهد.

شریان‌های کرونر، عروق حیاتی‌ای هستند که خون غنی از اکسیژن و مواد مغذی را به عضله قلب می‌رسانند تا این اندام بتواند به‌طور مداوم کار کند. هنگامی که این شریان‌ها به دلیل تشکیل لخته خون، تجمع پلاک‌های چربی (آترواسکلروز) یا اسپاسم عروقی مسدود شوند، جریان خون به بخشی از عضله قلب مختل می‌شود.

این کمبود اکسیژن، که به آن ایسکمی گفته می‌شود، می‌تواند ظرف چند دقیقه به آسیب دائمی یا مرگ سلول‌های قلبی منجر شود. برای اطلاعات جامع‌تر درباره تعریف و ماهیت این بیماری، پیشنهاد می‌شود مقاله «سکته قلبی چیست» را مطلعه کنید که به‌طور مفصل این موضوع را بررسی کرده است.

دلایل بروز سکته قلبی معمولاً به ترکیبی از عوامل مرتبط با سبک زندگی، شرایط پزشکی و ژنتیک بازمی‌گردد. شایع‌ترین علت، تشکیل پلاک‌های آترواسکلروتیک در دیواره شریان‌های کرونر است.

این پلاک‌ها، که از کلسترول، چربی، کلسیم و سایر مواد تشکیل شده‌اند، به‌مرور زمان عروق را تنگ می‌کنند و جریان خون را محدود می‌سازند. در برخی موارد، پارگی این پلاک‌ها باعث ایجاد لخته خون می‌شود که می‌تواند شریان را به‌طور کامل مسدود کند.

علاوه بر این، عواملی مانند اسپاسم شریان کرونر (تنگ شدن ناگهانی عروق) یا افزایش شدید تقاضای قلب برای اکسیژن (مثلاً در شرایط استرس یا فعالیت سنگین) نیز می‌توانند به بروز سکته قلبی منجر شوند.

عوامل خطر متعددی احتمال وقوع سکته قلبی را افزایش می‌دهند که به دو دسته قابل کنترل و غیرقابل کنترل تقسیم می‌شوند:

• عوامل قابل کنترل:
  • فشار خون بالا (هیپرتانسیون): فشار مداوم بر دیواره عروق می‌تواند به آسیب شریان‌ها و تشکیل پلاک منجر شود.
  • کلسترول بالا: افزایش کلسترول بد (LDL) باعث تجمع چربی در عروق می‌شود، در حالی که کاهش کلسترول خوب (HDL) توانایی بدن برای حذف این چربی‌ها را کم می‌کند.
  • سیگار کشیدن: مواد شیمیایی موجود در دود سیگار به دیواره عروق آسیب می‌رسانند و خطر تشکیل لخته را افزایش می‌دهند.
  • دیابت: قند خون کنترل‌نشده به عروق خونی و اعصاب قلب آسیب می‌رساند و خطر آترواسکلروز را بالا می‌برد.
  • چاقی: اضافه وزن با افزایش فشار خون، کلسترول و دیابت، بار اضافی بر قلب وارد می‌کند.
  • کم‌تحرکی: فقدان فعالیت بدنی منظم باعث تشدید سایر عوامل خطر مانند چاقی و کلسترول بالا می‌شود.
  • استرس مزمن: استرس طولانی‌مدت می‌تواند فشار خون را بالا ببرد و التهاب عروق را افزایش دهد.
• عوامل غیرقابل کنترل:
  • سابقه خانوادگی بیماری‌های قلبی: وجود بیماری‌های قلبی در خویشاوندان درجه یک (والدین یا خواهر و برادر) خطر را افزایش می‌دهد.
  • سن: مردان بالای ۴۵ سال و زنان بالای ۵۵ سال بیشتر در معرض خطر هستند.
  • جنسیت: مردان در سنین پایین‌تر نسبت به زنان خطر بیشتری دارند، هرچند این تفاوت پس از یائسگی کاهش می‌یابد.

درک این عوامل خطر به بیماران کمک می‌کند تا با همکاری متخصصین قلب و عروق، مانند دکتر غلامحسین فاتحی، اقدامات پیشگیرانه‌ای مانند تغییر سبک زندگی یا درمان دارویی را در پیش گیرند.

برای مثال، کنترل فشار خون و کلسترول از طریق دارو یا رژیم غذایی می‌تواند احتمال بروز سکته قلبی را به‌طور قابل‌توجهی کاهش دهد. همچنین، ترک سیگار و مدیریت استرس از گام‌های کلیدی در این مسیر هستند.

سکته قلبی ممکن است به‌صورت ناگهانی رخ دهد، اما در بسیاری از موارد، نشانه‌های هشداردهنده‌ای مانند درد قفسه سینه یا تنگی نفس از قبل ظاهر می‌شوند که توجه به آن‌ها می‌تواند از عوارض جدی جلوگیری کند. به همین دلیل، آگاهی از علل و عوامل خطر سکته قلبی و مراجعه زودهنگام به متخصص قلب اهمیت بسزایی دارد.

سکته قلبی چیست و چه علائمی دارد؟
سکته قلبی زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به بخشی از قلب قطع شود و علائمی مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس و تعریق سرد دارد.

چگونه می‌توان از سکته قلبی پیشگیری کرد؟
رژیم غذایی سالم، ورزش منظم، ترک سیگار و کنترل فشار خون و کلسترول به پیشگیری از سکته قلبی کمک می‌کند.

علت اصلی سکته قلبی چیست؟
انسداد شریان‌های کرونر به دلیل لخته خون یا پلاک‌های چربی شایع‌ترین علت سکته قلبی است.

آیا استرس می‌تواند باعث سکته قلبی شود؟
بله، استرس مزمن می‌تواند فشار خون را افزایش دهد و خطر سکته قلبی را بالا ببرد.

چه کسانی در معرض خطر سکته قلبی هستند؟
افراد با فشار خون بالا، دیابت، کلسترول بالا، سابقه خانوادگی یا سیگاری‌ها بیشتر در معرض خطرند.

درد قفسه سینه همیشه نشانه سکته قلبی است؟
خیر، اما اگر درد شدید، طولانی یا همراه با تنگی نفس باشد، باید فوراً بررسی شود.

آنژیوگرافی قلب چیست؟
آنژیوگرافی قلب روشی تشخیصی است که با تزریق ماده حاجب و اشعه ایکس وضعیت عروق قلب را بررسی می‌کند.

آنژیوپلاستی قلب چگونه انجام می‌شود؟
در آنژیوپلاستی، بالون یا استنت برای باز کردن شریان مسدود قلب استفاده می‌شود.

بعد از سکته قلبی چه مراقبت‌هایی لازم است؟
مصرف دارو، توان‌بخشی قلبی، رژیم غذایی سالم و معاینات منظم ضروری است.

آیا سکته قلبی قابل درمان است؟
بله، با درمان سریع مثل آنژیوپلاستی یا دارو، می‌توان آسیب را کاهش داد.

علائم سکته قلبی در زنان چیست؟
زنان ممکن است علائمی مانند خستگی، تهوع یا درد فک را بیشتر از مردان تجربه کنند.

چگونه فشار خون بالا به قلب آسیب می‌رساند؟
فشار خون بالا به عروق فشار می‌آورد و خطر تشکیل پلاک و سکته قلبی را افزایش می‌دهد.

دیابت چگونه با سکته قلبی مرتبط است؟
دیابت به عروق خونی آسیب می‌رساند و خطر انسداد شریان‌های قلب را بالا می‌برد.

آیا ورزش برای بیماران قلبی خطرناک است؟
ورزش مناسب تحت نظر پزشک می‌تواند به بهبود سلامت قلب کمک کند.

کلسترول بالا چگونه باعث سکته قلبی می‌شود؟
کلسترول بالا پلاک‌هایی در عروق تشکیل می‌دهد که می‌توانند جریان خون قلب را مسدود کنند.

سیگار چه تأثیری بر قلب دارد؟
سیگار به دیواره عروق آسیب می‌رساند و خطر لخته شدن خون و سکته قلبی را افزایش می‌دهد.

چگونه می‌توان متخصص قلب خوب پیدا کرد؟
جستجوی متخصص با تجربه، مانند دکتر فاتحی، و بررسی رزومه و نظرات بیماران کمک‌کننده است.

مراقبت‌های قبل از آنژیوگرافی قلب چیست؟
ناشتا بودن، تنظیم داروها و اطلاع از حساسیت‌ها از مراقبت‌های اصلی است.

آیا سکته قلبی ارثی است؟
سابقه خانوادگی می‌تواند خطر را افزایش دهد، اما سبک زندگی هم نقش مهمی دارد.

بعد از آنژیوپلاستی چه مدت طول می‌کشد بهبود یابم؟
اکثر بیماران ظرف چند هفته بهبود می‌یابند، اما مراقبت‌های طولانی‌مدت ضروری است.

آیا می‌توان از طریق وب‌سایت دکتر فاتحی اطلاعات بیشتری درباره بیماری‌های قلبی دریافت کرد؟
بله، وب‌سایت دکتر شامل مقالات و اطلاعات مفید در مورد بیماری‌های قلبی است.

چگونه می‌توان با دکتر فاتحی ارتباط برقرار کرد؟
از طریق شماره تماس ۰۲۱۴۴۹۲۴۰۴۲ و یا اینستاگرام دکتر فاتحی می‌توانید با ایشان ارتباط برقرار کنید.